Informatie over de soorten schaatsen

Bij het jeugdschaatsen zijn er verschillende schaatsen te gebruiken. Van alle schaatsen hebben we iets beschreven. Hoe je ze moet aantrekken, wat goed is bij de ene schaats en waar je op moet letten als je met je ouders nieuwe schaatsen gaat kopen.

Als je pas begint met het schaatsen is de eerste keuze die je moet maken tussen "houten schaatsen" (Friese doorlopers) of Easy gliders. Later kan je op noren als je enkels sterk genoeg zijn. Grotere kinderen met de wat zwakkere enkels kunnen beter een z.g. Combi noor kopen deze geeft net als een skischoen veel steun aan de enkels maar hebben als nadeel dat je niet goed door de knieen kan zakken (diepzitten). Je leider kan je hierover meer vertellen.

De hoge noor is de schaats waar alle wedstrijdrijders als Sven Kramer en Ireen Wüst op rijden.

Een voor de hand liggende keuze is de houten schaats. Ook Sven en Ireen zijn begonnen op de houten schaats.

Tegenwoordig zie je ook de "Easy Glider". Dit is de plastic variant op de houten schaats. Deze is op het oog wat makkelijker aan te trekken omdat er gewerkt wordt met beugels die je gemakkelijk vast kunt drukken. Nadeel is de wat zachtere ijzers (snel bot) en het los springen van het bandje bij val oefeningen.

Welke schaats je ook kiest, zorg er altijd voor dat de schaatsen goed passend zijn. Ook moeten de schaatsen scherp zijn, op botte schaatsen glijd je alle kanten op behalve de goede.

Noren (alle schaatsen) moeten ook zijn voorzien van een z.g. ronding, informeer hierover bij de betere schaatsen slijper.

De Easy Glider.

Deze schaats heeft veel weg heeft van een houten schaats. Vooral het onderbinden is heel eenvoudig. Door middel van twee plastic banden en een klik systeem is de schaats snel en stevig onder een schoen of laars te bevestigen. Daarnaast is er een goede stevige hielconstructie, zodat de schoen aan de achterzijde niet van de schaats kan glijden.

Echter een groot nadeel van de Easy Glider is, dat hij leverbaar is in maar vier maten. Het is dus niet eenvoudig om de juiste maat te kopen.

Maak niet de fout om de banden in te korten (omdat ze toch wel lang zijn). Bij het gebruik van verschillende schoenen kan het voorkomen dat de banden te kort zijn.

Zijn de Easy gliders net iets te groot voor de laars of schoen, dan wil de voorkant nog wel eens van de punt afglijden. Hierdoor kom je plotseling naast je schaatsen te staan. Om dit te voorkomen kun je een veter of touwtje tussen de twee banden spannen zo voorkomt de bovenste band dat de teenband eraf kan glijden.

De houten schaats (Friese doorloper)

Hierboven een houten schaats, ook wel Friese doorloper genoemd. Heeft bij vele jeugdschaatsleides de voorkeur. Bij een dergelijk schaats heb je drie stukken leer, één bij de hak, de Hakband, één bij de voorkant, het Teenleer. Het derde stuk leer is de Gesp, hiermee kan je de hakband afstellen. De veter ook vaak een soort band, loopt via de hakband naar het teenleer en weer terug.

Hoe doe je de houten schaatsen aan?
De eerste vraag bij houten schaatsen is altijd hoe ze ondergebonden moeten worden. Op zich is dit helemaal niet moeilijk.
1
Als het goed is loopt de stoffen band door de gleuven in de leren teenstukken en over de neus van de schoen. Zie hiervoor de eerste tekening. Vervolgens moeten de beide uiteinden van de stoffen band evenwijdig (langs) de voet naar achteren naar de leren hielband.
Let wel op dat de R bij de rechter voet terechtkomt!

2
Ga met de stoffen band van binnen naar buiten door het gaat van de Teenband. Hierna kun je van buiten naar binnen, door het gat of de ring van de Hakband. Zie hiervoor de tweede tekening. Hiernaast is een schoen te zien, maar de meeste kinderen hebben een paar goede stevige laarzen aan, die zitten vaak het best.

3
De beide uiteinden van de banden gaan nu weer naar voren, de rechter naar links en de linker naar rechts, zodat zij elkaar op de bovenzijde van de wreef kruisen. Het is belangrijk dat er op deze manier wordt gekruist. Bij het dragen van gewone lage- of gymnastiekschoenen mag men op de hoge plaats nooit een knoop leggen, dit heeft namelijk tot gevolgd dat de bloedvaten naar de voeten worden dichtgedrukt, waardoor je koude voeten krijgt.

4
Hierna gaat het linker uiteinde van de band, van buiten naar binnen, halverwege tussen teen- en hielstuk onder de rechter band door en het rechter uiteinde op dezelfde manier onder de linker band door. Om de schaats nu goed vast te binden maken we de uiteinden aan elkaar vast door middel van een halve knoop en een strik op de onderkant van de wreef, dus aan de teenzijde.

Tip

Vaak wordt er gezegd dat er nogal geschoven wordt tussen de schoen en de schaats. Een oud en bekend trucje is het aanbrengen van een aantal koperen spijkertjes (let op koperen i.v.m. roesten) ter hoogte van de schoenzool en de hiel. Knijp de koppen eraf. Hierdoor ontstaan een aantal scherpe puntjes waardoor de schoenzool niet meer van de schaats af kan glijden. Zorg er wel voor dat de spijker niet dwars door de schoen heen gaan (dus maar 3 a 4 mm en echt niet meer). De spijkertjes zijn getekend in de bovenste tekening.

De noor.
noor

Als je wat beter gaat schaatsen en al goed recht op je schaatsen staat is het goed om eens voorzichtig echte noren te gaan proberen.
Doe dit altijd in overleg met één van je schaatsbegeleiders. Meestal is dat na het derde of vierde jaar, of na het behalen van het C-diploma.
Er zijn twee soorten noren de zogenaamde hoge en de lage. Lage noren komen bij schaatsverenigingen eigenlijk niet vaak voor omdat ze meer voor toertochten worden gebruikt. Het glij-ijzer zit vrij dicht onder de schoen of beter gezegd de pot is kleiner dan bij de hoge noren.
Mensen met niet al te sterke enkels gebruiken de lage noren ook vaak.
De hoge noren zijn dus iets moeilijker om recht op te staan. Daarom is het beter om eerst goed op de houten schaats of Easy Glider te staan, dan pas op de lage noren en als je sterke enkels hebt op hoge noren. Je zult iets sneller moe zijn, maar als je elke week naar het jeugdschaatsen komt, zie je dat het vanzelf beter gaat.

Veters strikken van schaatsen

Alles begint bij de veters. Het is belangrijk om een paar goede veters in je schaatsen te hebben, die niet te dun of glad zijn, waardoor ze bij het aantrekken weer terug glijden. Echt goede en speciale schaatsveters zijn de zogenoemde wax veters. Deze glijden niet terug, waardoor je de schaatsen goed en strak kan aantrekken. Deze veters kan je in een schaatsspeciaalzaak (bijv. bij de ijsbaan) kan kopen.

Er is maar 1 juiste manier om je veter goed door je schoen te rijgen: de veter gaat door het oogje van buiten naar binnen, schuin omhoog (over de lip) naar het volgende gaatje, weer van buiten naar binnen etc. (zie het plaatje hieronder). Zo blijft de veter strak zitten als je het aantrekt.

De eerste kruising van de veters (bij je tenen) hoeft een ietsie pietsie minder strak, maar voor de rest: je veters zo strak mogelijk aantrekken!

Rijg je veter bij de bovenste twee gaatjes niet meer van links naar rechts schuin omhoog, maar ga met een lusje naar het bovenste gaatje aan dezelfde kant (en weer van buiten naar binnen). Haal de veter nu door het lusje aan de andere kant. Trek de veters strak aan en strik de veters vast zoals je altijd doet (zie het plaatje hiernaast).

Vaak zijn de veters te lang voor je schoen. Dan kun je ze op maat maken.

Rijg je veters zo in je schoen dat je bij de tenen een lus in de veter overhoudt. Strik de schoen gewoon dicht (met lussen van normale lengte) en trek de veter naar je tenen toe strak.

Knip de lus in het midden door en leg een knoop in het einde van de veter bij het eerste oogje bij je tenen. Knip dan de restanten van de losse einde van de veter af. Bijkomend voordeel: je schoen zit niet meer zo strak bij je tenen maar blijft goed strak om je voet en enkel heen zitten.

Schaats dus nooit met lange lussen van de strik. Je gebruikt dan te lange veters. Stel je eens voor wat er kan gebeuren als je tijdens het schaatsen met je ijzer in een lus van je veter haakt! Niet doen dus, maak je veters op lengte.

Te lange veters ook NIET om de schoen binden dan knellen je voeten af en daar krijg je zere en koude voeten van.

Veel schaatsplezier!

Peter Bakkum

Waar moet je op letten als je 2e hands schaatsen gaat kopen.

Indien je tweedehands schaatsen wil kopen, zijn er een aantal tips, die we je graag willen geven. Hieronder hebben we een lijstje gemaakt van verschillende tips voor de verschillende schaatsen.

Let bij het kopen van schaatsen altijd op de maat, dit geld voor zowel de Easy Glider, de houten schaats als de hoge of lage noor.
Bij noren is het belangrijk dat het gehele onderstel goed vast zitten aan de schoen.
Let vooral op de nagels die de verbinding maakt. Vaak kun je de schoenzool eruit halen en zie je of de nagels nog vast zitten of dat ze verroest zijn.
Het loopvlak van de schaats mag geen diepe putten vertonen en moet recht zijn.
Het leer mag geen diepe krassen vertonen, die door de bovenste leerlaag heen gaan.
Let ook op de ringetjes waar de veters doorheen geregen worden. Vooral het leer eromheen mag niet gescheurd zijn. Ook mogen de ringetjes niet te scherp zijn, want anders gaan je veters snel stuk. Oja een "junior" is relastief goedkoop maar krijgt snel een slappe schoen, let hiet op bij tweedehands.

met dank aan de web site van IJsclub Breukelen